Jak testować CPAP przed zakupem

Gdy rozmawiamy o zakupie nowego CPAP często pojawia się rekomendacja: jeżeli tylko jest taka szansa, warto aparat przetestować przed zakupem. Ale powiedzmy sobie szczerze: dla większości osób taki test niewiele wnosi, ponieważ bez odpowiedniego doświadczenia, niezmiernie trudno jest wyciągnąć obiektywne wnioski. Dzisiaj postaram się w tym nieco pomóc, opisując w jaki sposób sam testuje aparaty CPAP.

Przede wszystkim zadbaj o komfortowe warunki testu, dobrze aby nikt Ci nie przeszkadzał. CPAP postaw stabilnie przed sobą na stole i podłącz do prądu. Jeżeli jest on wyposażony w nawilżacz napełnij go wodą (na potrzeby testy może być wodociągowa). Następnie dopasuj dobrze maskę.

Urządzenie przełącz w tryb manualny (CPAP), ciśnienie ustaw na wartość zaleconą przez lekarza, jednak nie mniej niż 7 cm H20. Rampę koniecznie wyłączamy, a ulgę wydechową (EPR, PR) ustawiamy na maksimum (3). Wszelkie inne funkcje takie jak np. Opti-Start, EZ-start powinny zostać na czas testu wyłączone.

Test 1 - Działanie ulgi wydechowej przy spokojnym oddechu

Staraj się oddychać powoli i miarowo. Warto przy tym teście zamknąć oczy aby maksymalnie skupić się na oddechu. Test powinien trwać około 3-5 minut.

To czego powinniśmy oczekiwać:

• oddychanie odbywa się naturalnie, urządzenie powinno być możliwie "neutralne"
• ulga wydechowa powinna działać na tyle płynnie, że ciężko poznać moment gdy się włącza
• nie powinno być odczuwalnej dużej różnicy ciśnień pomiędzy wdechem a wydechem

Negatywne zjawiska, które powinny zwrócić twoją uwagę:

• opóźnienia w działaniu ulgi wydechowej (wydychasz, a ciśnienie przez chwilę jeszcze jest wysokie)
• zbyt szybkie działanie ulgi wydechowej (urządzenie kończy cykl wdechu albo wydechu przed tobą)
• zbyt "agresywne" zmiany ciśnienia (czuć nieprzyjemne "pulsowanie" w masce)

Test 2 - Działanie ulgi wydechowej przy nierównym oddechu

Przeprowadź go analogicznie jak poprzedni test ale tym razem wykonaj serię nierównomiernych oddechów, zmieniając ich tempo oraz objętość. Możesz też spróbować podzielić wdech albo wydech na dwie fazy (np. dwa płytkie wdechy pod rząd, bez wydechu).

To czego powinniśmy oczekiwać:

• aparat szybko i płynnie reaguje na wszystkie zmiany oddechu

Negatywne zjawiska, które powinny zwrócić twoją uwagę:

• CPAP "gubi tempo", ulga wydechowa nie nadąża za oddechem
• CPAP aktywnie wpływa na oddech np. wyłączając ulgę wydechową zbyt szybko

Test 3 - Test pauzy wdechowej i wydechowej

Wykonaj wdech i wstrzymaj na chwilę oddech zanim przejdziesz do wydechu. Analogicznie zrób kilkusekundową pauzę po wydechu.

To czego powinniśmy oczekiwać:

• oddychanie powinno być możliwie naturalne
• aparat "poczeka" z działaniem ulgi wydechowej do czasu gdy sam nie zainicjujesz kolejnej fazy oddechu

Negatywne zjawiska, które powinny zwrócić twoją uwagę:

• po wzięciu wdechu ulga wydechowa obniża ciśnienie zmuszając cię do wydechu
• po dokonaniu wydechu aparat przyspiesza wzięcie kolejnego wdechu podwyższając ciśnienie

Test 4 - Test ziewania (opór oddechowy)

Wykonaj szybki i głęboki wdech analogicznie do tego jakbyś ziewał. Następnie spróbuj szybko wydmuchać całe powietrze z płuc.

To czego powinniśmy oczekiwać:

• aparat nie będzie w żaden sposób przeszkadzał ani przy szybkim wdechu ani wydechu, oddychanie powinno być możliwie zbliżone do oddychania bez CPAP

Negatywne zjawiska, które powinny zwrócić twoją uwagę:

• pojawia się odczuwalny opór przy wdechu (obniża się ciśnienie w płucach)
• trudno nam zrobić szybki wydech, czuć opór przy wydechu (zwiększa się ciśnienie)

Test 5 - Test dynamicznego oporu oddechowego

Wykonaj serię szybkich wdechów i wydechów, zwracając uwagę na opory stawiane przez urządzenie.

To czego powinniśmy oczekiwać:

• aparat nie będzie w żaden sposób przeszkadzał ani przy wdechach ani wydechach

Negatywne zjawiska, które powinny zwrócić twoją uwagę:

• pojawia się odczuwalny opór przy wdechu
• czujemy opór przy wydechu (musimy włożyć siłę w wydech)

Opisane testy w dużym zakresie wyczerpują znamiona tego, co nazywamy "komfortem oddechowym". Dodatkowe testy jesteśmy w stanie przeprowadzić w czasie nocy testowej z aparatem CPAP. Proszę pamiętać, że wiele urządzeń jest niezbyt komfortowych w pierwszym odbiorze ale już w czasie snu sprawdzają się znakomicie. Odwrotne sytuacje też się zdarzają, aczkolwiek zdecydowanie rzadziej,

Jeżeli macie szansę na noc testową, warto poddać analizie następujące parametry:

• subiektywny komfort spania z aparatem (w tym opór oddechowy, opóźnienia i płynność działania ulgi wydechowej)
• długość snu
• skuteczność działania aparatu na bazie wskazań na wyświetlaczu (orientacyjne)

Dodatkowo mając dostęp do danych z aparatu warto sprawdzić:

• czy skutecznie było niwelowane chrapanie
• czy pojawiały się inne zaburzenia oddechu (np. RERA, spłycenia)
• ile było wybudzeń w trakcie nocy
• czy oddech był miarowy
• jak duże/ jak szybkie były zmiany ciśnienia

Gdy testuje aparaty staram się dodatkowo mierzyć przy wykorzystaniu "zewnętrznej aparatury":

• saturację krwi i wahania pulsu
• rzeczywiste AHI podawane przez polisomnograf
• pobudzenia/ wybudzenia

Dopiero to ostatnie badanie pozwala na pełną ocenę nie tylko komfortu ale i skuteczności terapii. Ale musicie mi wierzyć na słowo, najważniejsze przy zakupie jest patrzenie na komfort oddechowy, ponieważ parametry terapii zawsze można jeszcze zmieniać i poprawiać, w ostateczności nawet zmieniając terapię na manualną. Jeżeli jednak przeszkadzać będzie wam nawet niewielki drobiazg w komforcie oddechowym  już na początku, to z dużą szansą po czasie zrobi się z tego duży problem. I z takim problemem nie zrobicie już nic- męcząc się z aparatem przez następne kilka lat.