Jak mądrze wybierać sprzedawcę aparatu CPAP?

Masz rozpoznanie bezdechu sennego, lekarz wypisał wniosek refundacyjny i przyszedł wreszcie czas na zakup aparatu CPAP. Jak mądrze wybrać sprzedawcę? Jakich błędów unikać? Jak nie dać się oszukać? 

Zacznijmy może od tego, że każdy sklep czy apteka realizujące wnioski NFZ są w umowie zobowiązane do spełnienia określonych warunków i podlegają okresowej kontroli. Sklep musi mieć fizyczną siedzibę o odpowiednim standardzie, w której będzie przyjmować klientów jak i odpowiednio wykształcony personel. Sklep jest zobowiązany do posiadania minimum jednego aparatu CPAP na stanie, aby móc pokazywać go klientom. Sprzedaż zdalna (przez Internet) jest co prawda jeszcze czasowo możliwa ze względu na regulacje wprowadzone ze względu na pandemie COVID-19, generalnie jednak obsługa pacjenta z wnioskiem powinna odbywać się w fizycznym sklepie. Do tego zresztą zawsze namawiam, bo bezpośredni kontakt z fachowcem, który wszystko dobrze wytłumaczy jest bardzo cenny.

W Polsce niewiele jest sklepów posiadających bogatą ofertę produktów w tej kategorii. Większość sklepów handluje CPAP'ami od jednego, maksymalnie dwóch producentów. Dlatego jeżeli chcesz kupić konkretny model- do czego zawsze mocno namawiam- to niezbędne jest wcześniejsze sprawdzenie tego, czy sklep znajduje się na liście dystrybutorów albo kontrolny telefon, z pytaniem jakim sprzętem handlują. 

Zwracam uwagę, że nie wszystkie firmy handlujące danym sprzętem, są równocześnie autoryzowanymi przedstawicielami. Pociąga to za sobą określone konsekwencje, których warto być świadomym. Po pierwsze możemy założyć, że w przyszłości  mogą pojawić się problemy z gwarancją. Polscy dystrybutorzy często rozszerzają gwarancje do pełnych 5 lat, w przypadku pozostałych sklepów zostaje nam najczęściej dwuletnia rękojmia. Problem może się pojawić też z serwisem po okresie gwarancji albo wyegzekwowaniem naprawy/wymiany w sytuacji spornej. 

W cenie urządzenia często ukryte są dodatkowe funkcje, jak na przykład dostęp do platformy MyAir w przypadku ResMed. Kupując CPAP z nieautoryzowanego źródła, musimy założyć, że mogą one nie  działałać na terenie Polski. Ostatnią rzeczą są różnicę w dostarczanych akcesoriach- warto zweryfikować np. jaki rodzaj nawilżacza dostarcza producent oraz jaką rurę dołącza do zestawu. Urządzenia z poza oficjalnej dystrybucji mogą być więc pozornie tańsze, ale wynika to właśnie z różnic które opisałem.

Niektóre sklepy używają niecnych podstępów aby zatrzymać klienta, który do nich zawitał. Jednym z powszechniejszych jest oferowanie darmowej albo taniej usługi np. konsultacji lekarza lub miareczkowania, która koniec końców okazuje się być nieproporcjonalnie droga w momencie, gdybyśmy jednak nie zdecydowali się na zakup w tym miejscu. Może to być też np. obciążenie kosztem testowanej przez nas maski. 

Chociaż sam bardzo popieram idee zdalnego miareczkowania i monitorowania terapii przez lekarza, nie dawajcie się naciągnąć na "sztuczki", z jakimi ostatnio miałem się nieprzyjemność spotkać:

• celowe błędne ustawienie aparatu (!) i oferowanie odpłatnej usługi korekty ciśnień przez polecanego lekarza (na wizytę u lekarza na NFZ trzeba czekać 6 miesięcy, więc co zrobić, trzeba płacić...)
• 3 miesiące darmowego monitoringu terapii, którego cena później okazuje się być ukryta w badaniu wstępnym
• zastraszanie utratą gwarancji albo utratą zdrowia/życia, w przypadku gdyby ustawienia modyfikował ktoś inny niż wskazany przez sprzedawcę lekarz
• monitoring terapii, który w praktyce nic nie wnosi i polega tylko na kasowaniu pieniędzy (brak realnego dostosowania terapii do potrzeb pacjenta)

Działaniem nielegalnym jest zatrzymywanie przez sklep wystawionego wniosku refundacyjnego w przypadku gdy klient nie zdecyduje się na zakup albo żądanie od niego dodatkowych pieniędzy za wydanie tego dokumentu. Jeżeli znajdziecie się w takiej sytuacji polecam od razu złożyć skargę do NFZ, który nie toleruje podobnych działań i może ukarać sklep karą albo nawet wypowiedzieć umowę jeżeli sytuacja się powtarza. 

Nie mniej szkodliwym działaniem jest sprzedaż CPAP kierując się interesem sklepu, a nie dobrem pacjenta. Nagminne jest to, że sklepy sprzedają wszystkim pacjentom jeden model aparatu automatycznego (nie weryfikując typu bezdechu), oraz tylko jeden model maski ustno-twarzowej. Kierują się tutaj swoją marżą oraz faktem, że taka maska ogranicza im ilość potencjalnych problemów po sprzedaży. Pomijają fakt, że maska nosowa jest dla większości osób zdrowsza, wygodniejsza i oczywiście tańsza. Sporo sklepów nie szkoli pacjenta ani nie pomaga w ustawieniu aparatu- błędnie uznając, że to nie należy do ich obowiązków.

Napisałem już o różnych patologiach ale na pewno warto napisać o tym, czym charakteryzuje się dobry sklep oferujący swoim klientom aparaty CPAP:

• powinien mieć w ofercie kilka modeli CPAP i umożliwić ich obejrzenie w sklepie; powinien koniecznie handlować nie tylko jednym typem aparatów automatycznych ale mieć także manuale czy aparat typu BiPAP i znać pomiędzy nimi różnice
• może zademonstrować klientowi wiele (minimum 4-5) modeli masek nosowych i ustno-twarzowych (idealnie z możliwością przymiarki ale wiemy, że z tym w dobie COVID jest ogromny problem)
• dobrze aby sklep umożliwiał wypożyczenie wybranego aparatu na próbę przed zakupem
• sprzedawca ma wiedzę (i chęci) aby doradzić pacjentowi i przeprowadzić go przez początki terapii
• dobrze aby sklep miał kompetencje do tego aby przeprowadzić miareczkowanie (we współpracy z lekarzem)

Ostatnie punkty jest są w mojej ocenie najważniejsze- wybierajcie sklepy, w których otrzymacie wsparcie przy zakupie i po procesie sprzedaży. To jest na prawdę ważne, a niestety wciąż dość rzadkie z moich obserwacji. Poziom niekompetencji sprzedawców w niektórych sklepach bywa przerażający.

Najprostszą metodą na weryfikację tego, czy sprzedawca posiada minimum niezbędnej wiedzy jest zapytanie jaki aparat nam poleca. Jeżeli nie zapyta Was jaki macie rodzaj bezdechu, jeżeli nie poprosi o wyniki polisomnografii czy miareczkowania i zacznie od prezentowania zalet wybranego urządzenia, to najlepiej szybko opuścić taki sklep. Sprzedawca taki albo nie ma kompetencji albo po prostu chce Was naciągnąć na sprzedaż tego, na czym mu zależy. 

Mity, po których usłyszeniu warto opuścić sklep medyczny i nie wracać tam nigdy więcej:

• "Najlepsza jest zawsze maska ustno-nosowa i my sprzedajemy tylko takie." (FAKT: taka maska zazwyczaj wymaga użycia wyższych ciśnień, jest mniej wygodna i droższa- powinno z niej korzystać tylko około 15-20% pacjentów z dużą niedrożnością nosa lub wcześniejszymi problemami napotkanymi przy masce nosowej)
• "Najlepiej najpierw kupić maskę ustno-nosową, a dopiero po jakimś czasie spróbować nosowej." (FAKT: najłatwiej się przyzwyczaić do maski nosowej na samym początku- jak zaczniecie oddychać ustami w masce, dużo trudniej jest potem wrócić do wersji nosowej.)
• "Przecież wszystkie CPAP'y działają tak samo i różnią się tylko ceną." (FAKT: różnią się znacznie, co udowaniam w tym teście)
• "Polecamy wszystkim AutoCPAP, bo jest najlepszy." (FAKT: rodzaj aparatu trzeba dobrze dobrać do schorzenia, do niezbędnych ciśnień i innych kryteriów; czasami lepszy będzie tańszy manual albo np. BiPAP)
• "Tego CPAP'u nie trzeba ustawiać, bo to przecież jest automat." (FAKT: źle ustawiony albo nie ustawiony automat to nie tylko obniżony komfort ale i mniejsza efektywność terapii- każdy CPAP wymaga precyzyjnego ustawienia przez fachowca.)
• "Jak coś będzie nie tak, to proszę iść od razu do lekarza." (FAKT: sklep ma obowiązek wspierać pacjenta w pierwszych tygodniach terapii i zasłanianie się lekarzem nie powinno mieć miejsca)
• "Oferowany przeze mnie aparat jest najlepszy na świecie!" (FAKT: nie ma jednego najlepszego CPAP'u- cała sztuka aby go odpowiednio wybrać spośród różnych modeli na rynku kierując się jednostką chorobową i potrzebami pacjenta; każdy z nas jest inny i często inny będzie też najlepszy CPAP)
• "Ustawimy CPAP wg wskazań lekarza i nic więcej nie trzeba już robić" (FAKT: miareczkowanie zawsze trzeba zweryfikować i często skorygować na docelowym typie aparatu; w praktyce wskazania miareczkowania w szpitalu prawie zawsze różnią się od optymalnych parametrów i wpływa na to wiele czynników takich jak stres, typ łóżka i poduszki, model aparatu, rodzaj maski i wiele innych)

Jeżeli masz problem z wyborem albo weryfikacją sprzedawcy napisz do mnie albo na naszej grupie dyskusyjnej na portalu Facebook. Postaram się pomóc. Będę bardzo wdzięczny także za opinię odnośnie sklepów w których kupowaliście swoje aparaty- najlepszych sprzedawców zawsze będę starał się polecać, a przed tymi złymi będę starał się chronić swoich czytelników. Promujmy najlepszych!